Termin menopauza oznacza ostatnie krwawienie u przekwitającej kobiety. Ale zatrzymanie się miesiączki to nie jedyna odpowiedź organizmu na systematycznie obniżający się poziom estrogenów. Trudne do zniesienia są uderzenia gorąca, pocenie się, kołatanie serca, bezsenne noce i chwiejny nastrój. Łagodzi je hormonalna terapia zastępcza (HTZ)
Dziś fachowo mówi się MHT (z ang. menopausal hormone therapy), czyli hormonalna terapia okresu menopauzy. Obejmuje ona nie tylko kojarzone z HTZ pigułki i plastry, ale też dopochwowe kremy lub tabletki (nasiąkają śluzem i przyklejają się do ściany pochwy, dostarczając jej hormonów). Międzynarodowe Stowarzyszenie ds. Menopauzy zaleca MHT przy umiarkowanych i nasilonych oznakach przekwitania.
Największe korzyści dają niskie lub ultraniskie dawki hormonów. Standardem są już nowoczesne preparaty z naturalnymi estrogenami czy progestagenem naśladującym progesteron wydzielany przez jajniki. Dla tak bezpiecznej terapii nie ma ograniczeń czasowych i można ją przepisywać nawet dłużej niż przez 5 lat. Mimo to kobiety odnoszą się do niej z rezerwą. Powodem są krążące na jej temat mity.
Pojawiły się one po opublikowaniu wyników badań, sugerujących poważne kłopoty ze zdrowiem po hormonach żeńskich podawanych kobietom w czasie klimakterium. Na szczęście takich „rewelacji” nie potwierdziły, a wręcz je zanegowały kolejne wieloletnie badania kliniczne. Oto kilka wypływających z nich wniosków. Po pierwsze, estrogeny u zdrowych kobiet wkrótce po menopauzie, ale przed 60. rokiem życia, nie zwiększają skłonności do choroby wieńcowej, lecz zapobiegają tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Obniżają też ryzyko cukrzycy typu 2 aż o 20 proc. Po drugie, w pracach tych nie wykazano wpływu hormonów żeńskich na wzrost zachorowań na raka jajnika, a wręcz udowodniono, że chronią przed rozwojem raka endometrium. Co do nowotworów piersi – ich prawdopodobieństwo nieznacznie rośnie, ale wyłącznie przy długotrwałej terapi i (powyżej 5 lat). To rezultat pobudzenia istniejących wcześniej małych ognisk, których nie udaje się wykryć w trakcie mammografii zlecanej przed rozpoczęciem MHT.
Kolejną kwestią są obawy kobiet o charakterystyczne dla przekwitania przybieranie na wadze. To spadek estrogenów powoduje większy apetyt i odkładanie się tkanki tłuszczowej w talii (otyłość brzuszna). Hormonalna terapia zapobiega tyciu. Już po 3 miesiącach jej stosowania kobiety chudną przeciętnie o 2 kg, a w ich krwi spada poziom złego cholesterolu (LDL) i podnosi się dobrego (HDL). Terapia zapobiega też przykrej suchości pochwy i nawracającym intymnym infekcjom. Poza tym HTZ poprawia nastrój i chroni przed osteoporozą.
Lek. Med.Robert Klimaszewski
Specjalista położnictwa i chorób kobiecych
Tooting Medical Centre
0208 767 8389
www.polski-lekarz.co.uk